Maniitsoq is een stad in het westen van Groenland. Het heeft ongeveer 2.859 inwoners (vanaf 2005). De naam komt uit West-Groenland en betekent “de plaats van ruig terrein”. Het is het administratieve centrum van de gelijknamige gemeente. De geschatte locatie van de stad is 65°25′ Noord, 52°54′ West.
De stad werd in 1755 gebouwd als kolonie op de plek waar nu de Kangaamiut-nederzetting staat, maar werd in 1782 naar de huidige locatie verplaatst. Archeologische vondsten wijzen erop dat het gebied al meer dan 4000 jaar bewoond is.
Plaats
Maniitsoq ligt aan de zuidkust van een groter eiland met dezelfde naam, dat wordt omringd door honderden kleinere eilanden en riffen. De het hele jaar door bevaarbare zee voor Maniitsoq vormt een baai waarin enerzijds de Maniitsup Sermilia stroomt, maar anderzijds ook verbonden is met een complex van zeestraten en fjorden verder naar het noorden. De dichtstbijzijnde locaties zijn Kangaamiut, 50 km noord-noordwest, en Napasoq, 47 km zuid-zuidoost.
Verhaal
Sporen van de Saqqaq-cultuur van 4.500 jaar oud zijn in het gebied te vinden.
Maniitsoq werd gesticht in 1781 toen de kolonie Sukkertoppen vanuit Kangaamiut hierheen werd verplaatst. Handelaar Jens Larsen Smidt had de verandering in 1779 voorgesteld omdat, zei hij, Maniitsoq geschikt was voor de walvisvangst. In 1780 werd een huis naar Maniitsoq gebracht, maar het werd pas in mei 1783 gebouwd. Anders Olsen, de oprichter van Sukkertoppen, was verontwaardigd over de verhuizing van “zijn kolonie”. Inspecteur Bendt Olrik liet een walvisvangstfaciliteit bouwen, maar zes jaar lang werden er geen walvissen gevangen en in 1787 werd de faciliteit als verlaten verklaard. In 1794 explodeerde het appartement van de koloniale beheerder, waarbij assistent Immanuel Arøe ernstig gewond raakte en een andere kolonist stierf. Een andere explosie vond plaats in het midden van de 19e eeuw. Het gebouw werd pas in 1907 gesloopt. In 1802 telde Maniitsoq 330 inwoners. In 1832 telde de kolonie al 485 inwoners en werd beschouwd als de beste kolonie in het zuiden van Groenland. In die tijd probeerden mensen ook op haaien te jagen. In 1855 waren er slechts 276 inwoners.
Sinds 1911 was Maniitsoq de hoofdstad van de Sukkertoppen-gemeenschap, die nog steeds de woonwijken van Qeqertaq, Ikkamiut en Kangerluarsuk omvatte.
In 1918 waren er 466 mensen in Maniitsoq, waaronder 13 Europeanen. Dit maakte Maniitsoq op dat moment de grootste stad van Groenland. Onder de bewoners waren de koloniale administrateur, de dokter, een vrijwilliger, een verpleegster, een assistent, een voorman, een schipper, vier timmerlieden, een smid en wapensmid, een bakker, een automonteur, twee kuipers, een kok en vier leerlingen een vroedvrouw en, in religieuze diensten, een gewijde hoofdcatecheet en drie catechisten. Onder de Groenlanders waren 43 jagers en 24 vissers.
In 1918 waren de volgende openbare gebouwen in Maniitsoq. Het appartement van de koloniale administrateur uit 1907, het appartement van de handelsbediende uit 1844, het voormalige appartement van de koloniale administrateur, een kuiperij en bakkerij uit 1906, een voorraadhuis met winkel uit 1850, twee vishuizen, een spekhuis uit 1881, een distilleerderij uit 1859 Gebouw uit 1874, dat dienst deed als brouwerij, timmer- en smederij, de dokterswoning uit 1910, het ziekenhuis uit 1908, een wasruimte met kolenkamer uit 1910, diverse vaten, materiaalopslag en kolen, een buskruithuis en een kerosinehuis, een geitenschuur en het oude ziekenhuis, evenals de kerk en de school. Groenlanders woonden in 57 huizen.
Maniitsoq was de grootste stad van het land tot de jaren 1940. Van 1950 tot 2008 was Maniitsoq de hoofdstad van Maniitsoq County. Vanaf 2009 is Maniitsoq de tweede stad van Qeqqata Kommunia.
Het bedrijf
In 1832 werd in Maniitsoq een walvisstation gebouwd en in de eerste decennia vormde de walvisvangst de basis van inkomsten voor de plaats. Na de Tweede Wereldoorlog werd er een visfabriek gebouwd om krabben en kabeljauw te verwerken. Er is ook een scheepswerf in Maniitsoq. Maniitsoq is ook het hoofdkantoor van het handelsbedrijf KNI. Vanaf de jaren tachtig begon de visserij in de stad af te nemen. Men overwoog in de eerste helft van de jaren 2010 om een aluminiumsmelterij te bouwen in Maniitsoq, wat gepaard zou moeten gaan met een grote uitbreiding van de stad; maar Alcoa kondigde in 2015 aan dat het het project om economische redenen niet zou voortzetten .
Infrastructuur en levering
De haven van Maniitsoq is aan renovatie toe. Oorspronkelijk zou er samen met de smelterij een nieuwe haven worden gebouwd. Maniitsoq Airport werd in 2000 geopend en verving de oude helihaven. In de straten van Maniitsoq is er een buslijn die wordt geëxploiteerd door het transportbedrijf Manii Bussii, die de belangrijkste nederzettingsgebieden van de plaats met elkaar verbindt.
Nukissiorfiit exploiteert een waterleiding aan een meer ten noorden van de stad in Maniitsoq. Nukissiorfiit is ook verantwoordelijk voor de stroomvoorziening, die afkomstig is van een dieselcentrale die in 2011 in gebruik is genomen. De warmte wordt geleverd via stadsverwarming, die wordt verkregen via afvalverbranding en de dieselcentrale. Tweederde van de gebouwen in Maniitsoq is aangesloten op een rioleringsnet. TELE Groenland is verantwoordelijk voor telecommunicatie in Maniitsoq.
Ontwikkeling
In Maniitsoq is een kleuterschool en een Efterskole, die sinds 2011 in de voormalige vissersschool is gehuisvest. Naast een jeugdclub heeft Maniitsoq ook een sporthal, een voetbalveld, een kunstatelier, een montagegebouw en de Maniitsoq Museum, dat bestaat uit koloniale gebouwen die zijn verplaatst toen de visfabriek werd gebouwd. De oude kerk uit 1864, destijds het grootste stenen gebouw van het land, doet ook dienst als ontmoetingsplaats, terwijl de nieuwe kerk dateert uit 1981. Een skiclub exploiteert een skigebied op ongeveer 27 km ten noordoosten van de Apussuit-gletsjer.
Maniitsoq-structuur
In juli 2012 publiceerde een internationaal team van onderzoekers onder leiding van het Geologisch Onderzoeksinstituut voor Denemarken en Groenland (GEUS) een rapport over de ontdekking van een cirkelvormige geologische structuur met een diameter van ongeveer 100 km, ongeveer 50 km ten zuidoosten van Maniitsoq, waarin ze de overblijfselen van de grootste en meest recente vermoedelijk de oudste ontdekte meteorietinslagkrater op aarde. Genomen granietmonsters vertonen ongebruikelijke kenmerken (inslagen, straalkegels), die worden toegeschreven aan de eenmalige effecten op korte termijn van enorme energieën die vrijkomen bij een impactgebeurtenis. Volgens de onderzoekers is de structuur terug te voeren op de inslag van een ongeveer 30 km grote asteroïde in het Mesoarcheïcum (ongeveer 3000 Ma);
Sport
Maniitsoq is de thuisbasis van twee voetbalclubs. Kâgssagssuk Maniitsoq, opgericht in 1937, won het Groenlandse voetbalkampioenschap in 1989. Aĸigssiaĸ Maniitsoq werd opgericht in 1971 en werd de Groenlandse voetbalkampioen in 1992.